ORIGINAL_ARTICLE
طراحی بسته آموزشی ذکر بهمنظور کاهش نشانههای افسردگی بر اساس منابع اسلامی
افسردگی، یکی از شایعترین و مهمترین اختلالات روانی است، همچنین یکی از مهمترین مقابلههای دینی با این پدیده، استفاده از «ذکر» با مضامین خاص خود میباشد. ازاینرو، هدف این پژوهش، «تدوین بسته آموزشی ذکر بهمنظور کاهش نشانههای افسردگی بر اساس منابع اسلامی» است. پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای کاربردی بوده و در آن از روش کیفی از نوع تحلیل محتوا و کمّی از نوع دلفی استفاده شده است. ابتدا کارکردهای ذکر در منابع اسلامی موردبررسی قرار گرفت؛ سپس اذکار مرتبط با افسردگی بر اساس ملاکهای مشخص گزینش گردید؛ در ادامه معرفتهای موجود در اذکار منتخب، مورد تحلیل قرار گرفت. این معرفتها بهاختصار عبارتاند از: خدااسنادی، خدامالکی، خداپناهی، اطمینان به روزی، امید به خدا، خدامحوری، تنزه الهی، جبران و امید، ممکنالخطا بودن، خدامُنعمی و خیر باوری. در نتیجه، بسته آموزشی بر اساس کارکردهای معرفتی، معنوی، عاطفی و رفتاری ذکر و در چارچوب منطق مراتب توحید در اندیشه اسلامی تدوین گردید. و در آخر، روایی محتوایی معارف و بسته آموزشی توسط کارشناسان با استفاده از شاخصهای CVR و CVI مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفت. نتیجه آنکه بسته آموزشی ذکر برای کاهش نشانههای افسردگی از لحاظ نظری قابلیت تدوین دارد.
http://journals.ueae.ir/article_106_cb6bd58fa72f6e51a9a78cffffdb6a5d.pdf
2022-02-20
7
30
ذکر
بسته آموزشی
منابع اسلامی
افسردگی
نشانههای افسردگی
احمد
انتصاری
ahmaden@gmail.com
1
موسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت قم
LEAD_AUTHOR
رامین
تبرایی
2
دکتری روانشناسی عمومی
AUTHOR
محمدرضا
جهانگیرزاده
jahangirzademr@gmail.com
3
استادیار گروه روانشناسی مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
طراحی الگوی مفهومی روش تربیتی تلقین از منظر اسلام (استراتژی تئوری داده بنیاد متنی)
هدف این پژوهش طراحی الگوی مفهومی روش تربیتی تلقین از منظر اسلام است. روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی است و از روش استراتژی دادهبنیاد استفاده شده است. آیات و احادیث مرتبط گردآوری و کدگذاری شد. با تعیین مفاهیم و ارتباط بین آنها، از مفاهیم استخراج شده به عنوان یک کد در بخش طراحی الگو استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد در فرایند تربیت، چنانکه این روش بدون پشتوانه فکری، استدلالی و ناآگاهانه مورد استفاده قرار گیرد، آسیبزا خواهد بود و از سوی دیگر، چنانچه در استفاده از این روش استدلالها و نکات جدید بهصورت آگاهانه بیان شود، باورساز و مطلوب است. بدین ترتیب این روش میتواند از دو جنبه آسیبزا و مطلوب مورد توجه قرار گیرد و هر یک از این جنبهها تأثیر ات تربیتی ویژه دارد که متناسب با شرایط و مراحل تربیت میتوان برای نیل به اهداف غایی تربیت بهره جست.
http://journals.ueae.ir/article_100_b61c5ec50f5d6147ee2299b75e7dc9b2.pdf
2022-02-20
31
52
الگو
روش تربیتی
تلقین
دادهبنیاد
یعقوب
زارع
yaghoobeslamimehr@yahoo.com
1
هیات علمی دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
زهره
اسمعیلی
esmaeilyir@yahoo.com
2
هیات علمی دانشگاه پیام نور
AUTHOR
محمد رضا
سرمدی
ms84sarmadi@yahoo.com
3
هیات علمی دانشگاه پیام نور
AUTHOR
طیبه
صفایی
t_safaee@yahoo.com
4
هیات علمی دانشگاه پیام نور
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تطبیقی خاستگاه پوشش از منظر دین و روانشناسی
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تطبیقی خاستگاه و منشأ (انگیزه) لباس از منظر دین اسلام و روانشناسی انجام گرفت. روش این پژوهش، کیفی به شیوه تحلیلی-توصیفی بود. با مراجعه با مکتوبات لاتین روانشناسان از ابتدای قرن نوزدهم به استخراج این عوامل پرداخته شد و در حوزه دین نیز، با مراجعه به آیات و روایات در زمینه «پوشش» و تفکر اندیشمندان دینی و غیردینی به بررسی خاستگاه آن از منظر دین اسلام پرداخته شد.بررسی و تحلیل متون دینی و روانشناسی، منتج به تعیین عامل «حیا» بهعنوان اساسیترین منشأ و انگیزه پوشش از منظر دین، و کشف شش عامل «حیا»، «محافظت»، «آراستگی»، « نمادگرایی»، «بسط خود» و « محیط– خصیصههای روانی» در این زمینه از منظر روانشناسی شد. در پایان به تبیین مفهوم «حیا» در دین اسلام پرداخته شد و به ذاتی –نه اکتسابی- بودن این عامل استناد و به استدلالهای مخالف این موضوع پاسخ داده شد.
http://journals.ueae.ir/article_101_76b5d1bf2cdead340afc225d737871b9.pdf
2022-02-20
53
71
پوشش
حیا
خاستگاه پوشش
روانشناسی پوشش
لباس
مصطفی
عرب پور
marabpour@rihu.ac.ir
1
موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی ره
LEAD_AUTHOR
محمد
دولتخواه
dolatkhah110@gmail.com
2
استادیار و هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره. قم، ایران.
AUTHOR
حمید
رفیعیهنر
hamidrafii2@gmail.com
3
استادیار و هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. قم، ایران.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
واکاوی عوامل جامعهشناختی مؤثر در شکلگیری هویت دینی دانشآموزان دختر
هویت دینی بهمعنای احساس تعهد به دین؛ تعلق به جامعه دینی و تعلق به امتی که به آن دین پایبند هستند تعریف میشود و بهعنوان یکی از مهمترین عوامل ایجاد تحکیم و انسجام اجتماعی بهشمار میرود. با توجه به اهمیت موضوع هویت دینی، براین مبنا تحقیق حاضر با هدف بررسی جامعهشناختی عوامل مؤثر در شکلگیری هویت دینی دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهر بروجرد انجام گرفت. جامعه آماری، کلیه دانشآموزان دختر مقطع متوسطه این شهر میباشد. برای محاسبه حجم نمونه از طریق فرمول کوکران تعداد 383 نفر انتخاب و از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای استفاده شده است. ابزار تحقیق مورد استفاده، پرسشنامه محققساخته بوده است. تجزیه و تحلیل دادهها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. یافتهها نشان میدهد که بین عوامل جامعهشناختی(فرهنگ دینی خانواده، محیط آموزشی، مذهبی بودن گروه همسالان، استفاده از اینترنت و استفاده از ماهواره) با شکلگیری هویت دینی مورد دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهر بروجرد رابطه معناداری وجود دارد .
http://journals.ueae.ir/article_105_44d14be24fdc02dfd071e7a9f3d65a77.pdf
2022-02-20
73
92
عوامل جامعهشناختی
هویت دینی
دانشآموزان
دختر
غلامرضا
تاج بخش
tajbakhsh_gr@yahoo.com
1
دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه آیت الله بروجردی
LEAD_AUTHOR
رضا
رمضانی
2
استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه آیت الله بروجردی
AUTHOR
زهرا
علیدادی
3
کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دبیر آموزش و پرورش شهر بروجرد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
کارکردهای روانشناختی اخلاص بر اساس منابع اسلامی
پژوهش حاضر با هدف تبیین کارکردهای روانشناختی اخلاص بر اساس منابع اسلامی (قرآن و حدیث) صورت گرفته است. روش بهکاررفته در این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی متون دینی بود. ابتدا گزارههای مرتبط با اخلاص از منابع اسلامی استخراج و خانواده متون تشکیل گردید. سپس متون جمعآوری شده مورد تحلیل و طبقهبندی قرار گرفت. پس از طبقهبندی متون کارکردی و استخراج کارکردهای اصلی اخلاص، محتوای هر کدام با توجه به جنبههای کارکردی اخلاص مورد بررسی و در نهایت با استفاده از متون دینی و روانشناختی، کارکردهای روانشناختی اخلاص تبیین گردید. نتایج مربوط به تحلیل و بررسی کارکردهای روانشناختی اخلاص نشان داد که انگیزش درونی، انگیزش مثبت، انگیزش معنوی، دوستی، محبوبیت اجتماعی، امنیت روانی، امیدواری، حرمت خود، سخترویی، دوری از اهمالکاری، رضامندی، خودمهارگری، و یقینزایی از مهمترین کارکردهای روانشناختی اخلاص هستند. سپس این کارکردها در سه حوزه انگیزشی، اجتماعی و بهداشت روانی طبقهبندی گردید. نتایج نهایی پژوهش، نشان داد که با استفاده از منابع اسلامی، میتوان کارکردهای روانشناختی اخلاص را شناسایی و تبیین کرد.
http://journals.ueae.ir/article_103_e82fd4b79ea7d09a9d3ce68eea052bcf.pdf
2022-02-20
93
116
اخلاص
کارکرد روانشناختی
منابع اسلامی
خدا
ایمان
محمد حسین
رحیمی
hosein12777@gmail.com
1
مؤسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت
LEAD_AUTHOR
محمدصادق
شجاعی
s_shojaei@yahoo.com
2
دکتری روانشناسی، استادیار روانشناسی جامعةالمصطفی العالمیة
AUTHOR
مهدی
عباسی
ym.abbasi@gmail.com
3
عضو هیئت علمی پژوهشکده اخلاق و روانشناسی اسلامی– گروه روانشناسی اسلامی، پژوهشگاه قرآن و حدیث
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی رابطه بین دینداری، آخرتنگری و مسئولیتپذیری با سلامت روان دانشآموزان مقطع متوسطه دوم (شهر نیشابور)
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش پیشبینی کنندگی دینداری، آخرتنگری و مسئولیتپذیری بر سلامت روان دانشآموزان مقطع متوسطه دوره دوم شهر نیشابور میباشد. طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان مقطع متوسطه دوره دوم شهر نیشابور در سال تحصیلی 1397-1396 بود که از میان آنها 122 دانشآموز بهعنوان نمونه آماری به روش خوشه ای چند مرحلهای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه دینداری گلاک و استارک، مقیاس آخرتنگری، پرسشنامه مسئولیتپذیری نوجوانان و پرسشنامه سلامت عمومی میباشند. یافتههای پژوهش نشان داد که بین متغیرهای پیشبین با سلامت روان رابطه مثبت و معناداری (0۱/0 p <) وجود دارد که ضرایب همبستگی بین دینداری و سلامت روان 267/0، بین آخرتنگری و سلامت روان 337/0 و بین مسئولیتپذیری و سلامت روان 337/0 محاسبه شد. همچنین از بین متغیرهای پیشبین، متغیر مسئولیتپذیری توانست بهطور معناداری نقش پیشبینی کنندگی را برای سلامت روان ایفا کند (349/0 B =). در قسمت بحث و نتیجهگیری پژوهش حاضر، به تبیین این روابط پرداخته شده است.
http://journals.ueae.ir/article_108_6023cd5868e2bb07f324eb0cea509784.pdf
2022-02-20
117
140
دینداری
آخرتنگری
مسئولیتپذیری
سلامت روان
علی اصغر
جلیلی کیا
aliasgharjalilikia@yahoo.com
1
دانشکده علوم انسانی، گروه روانشناسی و مشاوره، واحد قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی، قوچان، ایران
LEAD_AUTHOR
محبوبه
ثابت ایمانی
sabetimani_m@yahoo.com
2
دانشکده فنی و حرفه ای دختران نیشابور، نیشابور، ایران
AUTHOR