مدل مفهومی انگیزش پیشرفت در منابع اسلامی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا

2 استادیار روان‌شناسی جامعة المصطفی العالمیه، قم، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف دستیابی به مدل مفهومی انگیزش‌پیشرفت در منابع‌اسلامی، صورت گرفته است. روش به کار رفته در این پژوهش، "تحلیل کیفی محتوای متون دینی" بود که برای فهم و استنباط آموزه‌های روان‌شناختی از منابع‌اسلامی کاربرد دارد. بدین منظور ابتدا مفاهیم و گزاره‌های مرتبط با انگیزش‌پیشرفت در منابع اسلامی بررسی و گردآوری شد. در مرحله بعد، مفاهیم و گزاره‌های گردآوری شده با استفاده از اصول پیش‌پردازش متن،مانند هم‌معنایی، چندمعنایی و حوزه‌معنایی مورد بررسی قرار گرفت و سرانجام، 5 مؤلفه برای انگیزش‌پیشرفت شناسایی شد که شامل "میل به پیشتازی"، "فایده‌نگری"، "احتمال ‌موفقیت"، "نیرومندی‌انگیزه" و "حمایت معنوی ادراک‌شده" است. در مرحله بعد به منظور بررسی روایی‌محتوایی، مؤلفه‌ها و مستندات آن‌ها در قالب یک فرم نظرسنجی در اختیار 13 نفر از کارشناسان حوزه علوم‌دینی و روان‌شناسی قرار گرفت و از آن‌ها خواسته شد تا نظر خود را در مورد برداشت‌های انجام شده از مستندات و مؤلفه‌های مفهومی بدست آمده برای انگیزش‌پیشرفت، در یک مقیاس چهار درجه‌ای از کاملاً موافقم تا کاملاً مخالفم مشخص کنند. نظر کارشناسان بررسی و یافته‌ها با دقت بالای 0.85 درصد تأیید شد. بر اساس این پژوهش می‌توان انگیزش‌پیشرفت را زیرمجموعه انگیزش‌درونی دانست که معطوف به اهداف پیش‌رو در زندگی بوده و جهت‌گیری رفتار فرد را تعیین می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Conceptual Model of the Achievement Motivation in the Islamic Sources

نویسندگان [English]

  • Seyyed ali Ashrafzadeh 1
  • Muhammad Sadeq Shuja’ie 2
1 PHD student
2 Assistant Professor of Psychology, Mustafa International University, Qom, Iran
چکیده [English]

This study aimed to obtain the components of the achievement motivation in the Islamic sources. The method of the study was ‘the qualitative analysis of the content of the religious texts’, which was applied to understand and deduce the psychological teachings derived from the Islamic sources (Shojaʻi, 2020). For this purpose, in the first step of this study, the concepts and statements related to the achievement motivation in the Islamic sources were investigated and collected. In the second step, the collected concepts and statements were studied using the principles of text preprocessing such as synonymy, polysemy, and semantic fields. In the last step, five components of the achievement motivation were identified: ‘desire to be front’, ‘utilitarianism’, ‘probability of success’, ‘strength of motivation’, and ‘the perceived moral support’. Then, in order to examine the content-related validity, their components and documentations through a survey form were offered to 13 religious and psychological experts, and they were asked to comment, by using an four-point agree, disagree scale from ‘I strongly agree’ to ‘I strongly disagree’, on the derived conceptions from the obtained documentations and conceptual components for the achievement motivation. The comments of the experts were confirmed with accuracy more than 0.85%
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • motivation
  • the achievement motivation
  • content-related validity
  • Islamic sources
  • Islamic Psychology