مؤلفه‌های انگیزش جهادی در منابع اسلامی با تاکید بر اندیشه‌های مقام معظم رهبری

سزاوار, علی; شجاعی, محمدصادق; احمدی, محمدرضا

مؤلفه‌های انگیزش جهادی در منابع اسلامی با تاکید بر اندیشه‌های مقام معظم رهبری

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناسیارشد روانشناسی اسلامی گرایش مثبت گرا، مؤسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت

² استادیار پژوهشگاه بین المللی المصطفی

³ دانشیار گروه روانشناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره

چکیده

پژوهش حاضر با هدف دستیابی به مؤلفه‌های انگیزش جهادی در منابع اسلامی صورت گرفته است. روش به کار رفته در این پژوهش، "تحلیل کیفی محتوای متون دینی" بود که برای فهم و استنباط آموزه‌های روان‌شناختی از منابع اسلامی کاربرد دارد (شجاعی، ۱۳۹۹). بدین منظور ابتدا آیات و روایات مرتبط با بحث انگیزش جهادی با استفاده از کلیدواژه‌های "جهاد و مجاهدت" استخراج شد و سپس با استفاده از بیانات مقام معظم رهبری مرتبط با انگیزش جهادی(شامل کلیدواژه‌های "کار جهادی"، "روحیه جهادی"، "مدیریت جهادی"، "مجاهدت" و جهاد) ۱۵ مؤلفه انگیزشی برای انگیزش جهادی شناسایی شد که شامل "ایمان پایدار"، "اخلاص"، "ولایت‌مداری"، "غیرت دینی"، "آمادگی برای فداکاری"، "توکل"، "خودباوری"، "نظم و انضباط"، "پایداری"، "خطرپذیری"، "خلاقیت"، "امیدواری" "درک چالش خصمانه" و "عقلانیت و تدبیر" است. در مرحله بعد با استفاده از نظرات کارشناسان، این مؤلفه‌ها در قالب سه عامل شناختی(بصیرت)، گرایشی(تولی-تبری) و شخصیتی(بلندهمتی) جمع‌بندی شدند. بر اساس این پژوهش می‌توان انگیزش جهادی را نوع خاصی از انگیزش درونی دانست که معطوف به اهداف خاص و همراه با پشتوانه گرایشی الهی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Jihadi Motivation Factors in Islamic Sources with Emphasis on Iran Supreme leader’s Thoughts

نویسندگان [English]

ali sezavar ¹
mohammad sadeq shojaii ²
Mohammadreza Ahmadi ³

¹ Master's student in Islamic Psychology )Positive Orientation( at Qom Institute of Higher Education in Ethics and Training

² Qazvin howzeh Management Institute

³ Assistant Professor, Department of Psychology, Imam Khomeini Scientific and Research Institute, Director of the Department of Islamic Psychology, Institute of Higher Education, Ethics and Education, Qom, Iran.

چکیده [English]

The present study aims to achieve the components of Jihadi motivation in Islamic sources with emphasis on the ideas of the Supreme Leader, Grand Ayatollah Khamenei. The method used in this research was qualitative analysis of the content of religious texts which is used to understand and deduce psychological teachings from Islamic sources. For this purpose, first the verses and narrations related to the discussion of Jihadi motivation were extracted using the keywords Jihad and struggle and then using the Supreme Leader's statements and sayings related to Jihadi motivation (including the keywords such as Jihadi work, Jihadi spirit, Jihadi management, struggle, and other correlative areas) fifteen components for Jihadi motivation were identified, including lasting faith, sincerity, subservience to wilayah, religious zeal, readiness for sacrifice, trust, self-confidence, discipline, perseverance, risk-taking, creativity, hope, understanding the hostile challenge, rationality and prudence. Then, in the next step, these components were approved by experts and categorized in the form of three factors including insight (cognitive), tawalla and tabarra ,(tendency) and ambition (personality). According to this research, Jihadi motivation can be considered as a special type of intrinsic motivation that is focused on specific goals and is supported by a divine tendency.

کلیدواژه‌ها [English]