مدل مفهومی عزت نفس بر اساس آموزه های اسلام در نوجوانان

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه معارف قرآن و اهل بیت؟عهم؟، اصفهان، ایران

2 کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه معارف قرآن و اهلبیت ع، قم، ایران

3 دکترای روانشناسی، عضو هیئت علمی مؤسسه اخلاق و تربیت، قم، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش تدوین مدل مفهومی عزت‌نفس مبتنی بر آموزه های اسلام بود. روش پژوهش کیفی و جامعه آماری آن متشکل از مجموعه کتب و مقاله‌های اسلامی و روان‌شناختی پیرامون عزت‌نفس، شامل، قرآن و همه کتب روایی موجود در نرم افزار جامع الاحادیث و همچنین کلیه متخصصان روان‌شناسی، متخصصان دینی بود. نمونه‌گیری به شیوه هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری صورت پذیرفت. همچنین از میان متخصصان روان‌شناسی تعداد پنج نفر به شیوه نمونه‌گیری در دسترس، جهت ارزیابی اعتبار بسته انتخاب شدند. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها از نرم‌افزار جامع‌الاحادیث نسخه 3.5 و به‌منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد و بر اساس مضامین به دست آمده ساختار و محتوی مدل طراحی گردید. یافته های حاصل از مطالعه منابع روان‌شناسی درباره عزت‌نفس، 8 مولفه(آگاهانه زیستن، خویشتن پذیری، خودتائیدی، ارتباط با اطرافیان، با صداقت زیستن، خود مسئولی، هدفمند زیستن و شایستگی) را شناسایی نمود و شبکه مضامین عزت‌نفس از دیدگاه اسلام(قران و روایات) در قالب 40 مضمون پایه و 8 مضمون سازمان‌دهنده ترسیم شد. اعتبار مولفه‌های عزت‌نفس مبتنی بر آیات و روایات با کسب ضریب توافق 100، تایید گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Conceptual model, religious teachings, self-esteem, Islam, teenager

نویسندگان [English]

  • sayedmohsen mirzatorabi 1
  • zahra lotfi 2
  • Mahdi Hadi 3
1 Master of Islamic Psychology, Isfahan University of Quranic and Atrat Studie.
2 Master of Islamic Psychology, Isfahan University of Quranic and Atrat Studies.
3 Member of the Faculty of Ethics and Education Institute PhD in psychology.
چکیده [English]

The purpose of this research was to develop a conceptual model of self-esteem based on the teachings of Islam. The qualitative research method and its statistical population consisted of a collection of Islamic and psychological books and articles about self-esteem, including the Qur'an and all narrative books available in the comprehensive software of hadiths, as well as all psychological specialists and religious specialists. Sampling was done in a purposeful way until theoretical saturation was reached. Also, five people were selected from among the psychological experts to evaluate the reliability of the package using available sampling method. In order to collect the data, Jame Al-Ahadith software version 3.5 was used, and in order to analyze the data, the theme analysis method was used, and based on the obtained themes, the structure and content of the model was designed. The findings from the study of psychological resources about self-esteem identified 8 components (conscious living, self-acceptance, self-affirmation, communication with others, living honestly, self-responsibility, purposeful living and competence) and the network of self-esteem themes from the perspective of Islam (Qur'an and Hadiths) were drawn in the form of 40 basic themes and 8 organizing themes. The validity of self-esteem components based on verses and narrations was confirmed by obtaining an agreement coefficient of 100.

کلیدواژه‌ها [English]

  • conceptual model
  • religious teachings
  • self-esteem
  • Islam
  • teenager