بررسی تطبیقی سازۀ امید در روان‌شناسی اسلامی و روان‌شناسی کلاسیک

نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه سمنان

2 دانشجوی دکتری روان‌شناسی سلامت دانشگاه عدالت، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری روان‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

4 کارشناسی ارشد روان‌شناسی مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم،ایران

چکیده

سازۀ امید در پژوهش‌های روان‌شناسی جایگاه خاصی دارد. امید، یکی از مؤلفه‌های اصلی روان‌شناسی مثبت‌گرا است و نقش مهمی در بسیاری از پروتکل‌های درمانی ایفا می‌کند. تقویت امید در تقویت شادکامی و بهزیستی روانی بیماران مزمن مؤثر است. با وجود جایگاه ویژه امید در منابع روان‌شناسی، برخی از مؤلفه‌های سازۀ امید وابسته به فرهنگ غرب می‌باشد که با فرهنگ ایران اسلامی سازگار نمی‌باشد. پژوهش‌ها نشان داده است که آمیخته کردن سازه‌های مثبت روانی با آموزه‌های معنوی اسلامی، اثربخشی آن سازه‌ها را افزایش می‌دهد. هدف این پژوهش، بررسی سازۀ امید در منابع اسلامی و مقایسه آن با مفهوم امید در روان‌شناسی کلاسیک است. بدین‌منظور با روش تحلیل محتوا، متون اسلامی مرتبط با امید و همچنین پژوهش‌های تطبیقی امید در اسلام و روان‌شناسی جمع‌آوری و تحلیل شد، و مؤلفه‌های امید اسلامی تبیین شد که عبارت‌اند از: امید به امر مطلوب، اعتدال، تلاش، توکل، خودباوری و امید متعالی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Hope Construct in Islamic Psychology and Classical Psychology

نویسندگان [English]

  • Mohammad Farhoush 1
  • Mohammad Ali Jamshidi 2
  • Mojtaba Hafezi 3
  • Mohammad Hossein Amini 4
1 Ph.D. student in psychology, Semnan University, Semnan, Iran.
2 Ph.D. student in health psychology, Edalat University, Tehran, Iran
3 a Ph.D. student in psychology, Research Institute of Hawzeh and University, Qom, Iran
4 A in psychology, Imam Khomeini Education and Research Institute, Qom, Iran
چکیده [English]

The construct of hope is of a special place in psychological studies. Hope is one of the main components of positive psychology and plays an important role in many treatment protocols. Strengthening hope is effective in enhancing happiness and mental well-being of chronic patients. Although hope is of a special place in the sources of psychology, some components of the hope construct rely on the Western culture, and are not compatible with the culture of Islamic Iran. Some studies have shown that mixing the positive mental constructs with the Islamic spiritual teachings increases the effectiveness in these constructs. Therefore, this study aims to study the construct of hope in the Islamic sources, and compare it with the concept of hope in classical psychology. To achieve this purpose, the Islamic sources relating to hope and the comparative studies on hope in Islam and psychology were collected and analyzed through content analysis method, and the components of the Islamic hope were explained: the hope for the desirable, moderation, effort, trust, self-confidence, and transcendental hope.

کلیدواژه‌ها [English]

  • hope
  • Islam
  • components of hope
  • comparative study