بررسی تطبیقی «اطمینان و سکینه» در قرآن با «آرامش روانی و بهزیستی» در روان‌شناسی

نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

1 استادیار روان‌شناسی، استاد همکار مجتمع آموزش عالی علوم انسانی اسلامی جامعةالمصطفی(ص) العالمیه، قم، ایران

2 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران

چکیده

آرامش روانی و بهزیستی، گمشده‌های بشر و از مهم‌ترین زمینه‌های کمال فرد، خانواده و جامعه می‌باشد که راه دستیابی به آن برگشت به دین و پایبندی به آموزه‌های وحیانی اسلام است. اولین گام در این مسیر، شناخت معادل قرآنی آرامش روانی و بهزیستی می‌باشد. این پژوهش، کیفی از نوع تحلیل محتوی است و به‌منظور دستیابی به هدف مذکور سامان گرفت. بدین‌منظور واژه‌های اطمینان و سکینه در فرهنگ‌های لغت بررسی و آیات مشتمل بر این دو واژه در تفاسیر معتبر قرآن کریم از علمای شیعه و اهل سنت مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد:‌ الف. واژۀ سکینه بهترین معادل برای آرامش روانی و اطمینان گویاترین معادل بهزیستی ‌روانی تشخیص داده شد؛ ب. همچنان‌که در روان‌شناسی، بهزیستی ‌روانی نتیجۀ آرامش روانی و لازمۀ شکوفایی کامل انسان است. در فرهنگ قرآن نیز ذکر و یاد خدا مقدمۀ اطمینان است و اطمینان فراتر از سکینه و زمینۀ تکامل و بروز تمام استعدادهای الهی است؛ ج. اطمینان در فرهنگ قرآن اگرچه واژه‌ای عام و متعالی است، اما نزدیک‌ترین واژۀ قرآنی به اصطلاح روان‌شناختی بهزیستی روانی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of ‘Reassurance and Composure’ in the Qur’an with ‘Peace of Mind and Well-being’ in Psychology

نویسندگان [English]

  • Jafar Houshyari 1
  • Seyyed Mahmood Tayeb-Hosseini 2
1 Ph.D. in the Qur’an and Psychology, a fellow professor, the Department of Psychology, the Faculty of Humanities and Social Sciences, Qom, Iran
2 associate professor, the department of the Qur’an and Hadith, Research Institute of Hawzeh and University, Qom, Iran
چکیده [English]

The peace of mind and well-being have been the human being’s lost, and they are one of the most important grounds of perfection of the individual, family and society; returning to Islam and adhering to its revealed teachings are the way to achieve the peace of mind and well-being. The research method was a qualitative content analysis. To achieve the purpose of this study, the words ‘reassurance (iṭminan)’ and ‘composure (sakina)’ were looked up in the dictionaries and the verses containing these two words in the authentic interpretations of the Holy Quran by Shiite and Sunni scholars were studied and analyzed. The findings showed that  (a) the word ‘composure’ was recognized as the best equivalent for peace of mind and the word ‘reassurance’, the most eloquent equivalent for mental well-being; (b). Just as, in psychology, mental well-being is the result of peace of mind and the necessity of the full flourishing of man; In the culture of the Qur’an, the remembrance of God is the prelude to reassurance, and reassurance is beyond composure, and it is the ground for the evolution and manifestation of all divine talents; (c) ‘reassurance’ in the culture of the Qur’an, although a general and sublime word, but it is the closest Qur’anic word to the psychological term ‘mental well-being’.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Reassurance
  • Composure
  • Peace of Mind
  • Well-being mental
  • Qur’an
  • Psychology