اصول خانواده‌درمانی بر اساس منابع اسلامی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 طلبه سطح 4 مرکز تخصصی قرآن امام علی بن ابی طالب(ع)، قم، ایران

2 استادیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران

3 دکتری روان‌شناسی، استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، شناسایی اصول خانواده‌درمانی بر اساس منابع اسلامی است. این تحقیق بنیادی-‌نظری، با روش توصیفی ـ‌تحلیلی و روش استنباط از آیات قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد اصول خانواده‌درمانی اسلامی عبارت‌اند از: خدامحوری، اعتقاد به معاد، خوش‌بینی و خوش‌گمانی، صبر و استقامت. دین‌مداری، پاکیزگی و آراستگی، عفت‌ورزی، تکریم همسر و فرزندان، سپاس‌گزاری و قدردانی، نرمش در زندگی، حفظ و رعایت جایگاه‌ها و مرزها، تحمّل و تدبیر، انتقادپذیری، گفتگو و هم‌نشینی سالم، نیک‌رفتاری و محبت‌ورزی، همدلی، توافق و تفاهم، راستگویی، یکرنگی و امانتداری، نفی خشونت، مشاوره، حکمیّت، ارضای صحیح و متعادل غریزه جنسی، مدیریت متعادل خانواده، حفظ فرزند و فرزندپروری، رعایت حقوق و انجام وظایف، فرمانبرداری زن نسبت به شوهر، برخورد اسلامی با همسر ناسازگار، التزام به ترک عوامل آسیب‌زا، رعایت حدود فقهی و اخلاقی در مداخلات خانواده‌درمانی. شایسته است پژوهش‌هایی که به‌دنبال تدوین نظریه‌های خانواده درمانی با رویکرد اسلامی هستند، به این اصول توجّه کنند و در تدوین اهداف و تکنیک‌ها این اصول را رعایت نمایند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

principles of family therapy based on Islamic sources

نویسندگان [English]

  • Morteza Azizi 1
  • Mohammadreza Ahmadi 2
  • Mohmmad Reza Salari Far 3
1 PHD student of Imam Ali Ibn Abi Talib, Quran Center, Qom, Iran
2 Assistant Professor, Imam Khomeini Educational and Research Institute, Qom, Iran
3 PhD in Psychology, Assistant Professor, Research Institute of howzeh and university, Qom, Iran
چکیده [English]

The present research aims at recognizing the principles of family therapy based on Islamic resources. The research, which is a foundational-theoretical one, uses a descriptive-analytical method and gathers data from Islamic resources to answer the questions on the nature of the principles of family therapy. To compose the research, we have inferred the principles from the Quran and the traditions. The final findings of the research show that the family therapy based on the Islamic sources enjoys the followings: God-centerism, modeling on the Prafet and the Imams, imploration, belief in resurrection, optimism, patience and resistance, relisiosity, cleanness and purity, chastity, respectingone’s wife and children, gratitude, flexibility in life (compromise and leniency, forgiveness and mercy, apology and excuse), preserving the family’s status and observing family’s limits, tolerance and tactics, accepting criticisms, healthy dialogue and accompaniment, civility and affection, sympathy, agreement and mutual understanding, honesty, sincerity and trustworthiness, negating violence, consultation, judgment, right fulfillment of sexual desire, reasonable management of family, nurturing children, observing other’s rights and performing one’s duties, women’s obeying their husbands, Islamic behavior towards one’s spouse, liability towards giving up the harmful factors, observing the jurisprudential and moral limits in family therapy. Besides, the duties and rights of the family members and family impairments were extracted from Islamic sources and presented in the discussion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Principles of family therapy
  • Islamic sources
  • god-centeredness
  • duties
  • religiosity