کارکردهای روان‌شناختی اخلاص بر اساس منابع اسلامی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 مؤسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت

2 دکتری روان‌شناسی،‌ استادیار روان‌شناسی جامعة‌المصطفی العالمیة

3 عضو هیئت علمی پژوهشکده اخلاق و روان‌شناسی اسلامی– گروه روان‌شناسی اسلامی، پژوهشگاه قرآن و حدیث

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تبیین کارکردهای روان‌شناختی اخلاص بر اساس منابع اسلامی (قرآن و حدیث) صورت گرفته است. روش به‌کاررفته در این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی متون دینی بود. ابتدا گزاره‌های مرتبط با اخلاص از منابع اسلامی استخراج و خانواده متون تشکیل گردید. سپس متون جمع‌آوری شده مورد تحلیل و طبقه‌بندی قرار گرفت. پس از طبقه‌بندی متون کارکردی و استخراج کارکردهای اصلی اخلاص، محتوای هر کدام با توجه به جنبه‌های کارکردی اخلاص مورد بررسی و در نهایت با استفاده از متون دینی و روان‌شناختی، کارکردهای روان‌شناختی اخلاص تبیین گردید. نتایج مربوط به تحلیل و بررسی کارکردهای روان‌شناختی اخلاص نشان داد که انگیزش درونی، انگیزش مثبت، انگیزش معنوی، دوستی، محبوبیت اجتماعی، امنیت روانی، امیدواری، حرمت خود، سخت‌رویی، دوری از اهمال‌کاری، رضامندی، خودمهارگری، و یقین‌زایی از  مهم‌ترین کارکردهای روان‌شناختی اخلاص هستند. سپس این کارکردها در سه حوزه انگیزشی، اجتماعی و بهداشت روانی طبقه‌بندی گردید. نتایج نهایی پژوهش، نشان داد که با استفاده از منابع اسلامی، می‌توان کارکردهای روان‌شناختی اخلاص را شناسایی و تبیین کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the psychological functions of sincerity based on Islamic sources

نویسندگان [English]

  • Muhammad Hosein Rahimi 1
  • Mohammad Sadegh Shojaei 2
  • Mehdi Abbasi 3
1 مؤسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت
2 / PhD in Psychology, Assistant Professor of Psychology, Mustafa International University
3 Faculty Member of the Institute of Islamic Ethics and Psychology - Department of Islamic Psychology, Quran and Hadith Research Institute
چکیده [English]

The present study aims to explain the psychological functions of sincerity based on Islamic sources (Quran and Hadith). The method used in this study was a qualitative analysis of the content of religious texts. To achieve this goal, propositions related to sincerity were first extracted from Islamic sources and the family of texts was formed. Then the collected texts were analyzed and classified. After classifying the functional texts and extracting the main functions of sincerity, the content of each according to the functional aspects of sincerity was examined and finally, using religious and psychological texts, the psychological functions of sincerity were explained. The results of the analysis of the psychological functions of sincerity showed that intrinsic motivation, positive motivation, spiritual motivation, friendship, social popularity, psychological security, hope, self-esteem, hardiness, avoidance of procrastination, satisfaction, self-control, and certainty are the most important Psychological functions are sincerity. These functions were then classified into three areas: motivational, social and daily health. The final results of the research showed that by using Islamic sources, the psychological functions of sincerity can be identified and explained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • sincerity
  • psychological function
  • Islamic sources
  • GOD
  • faith