اثربخشی آموزش آموزه‌های اسلامی مربوط به روابط زوجین، بر کاهش مشکلات رفتاری فرزندان

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد راهنمایی و مشاوره مؤسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت، قم، ایران

2 استادیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران

3 استادیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران

چکیده

کودکان ابتدا از محیط خانواده و عوامل مؤثر بر آن تأثیر می‌پذیرند. ازاین‌رو کاهش مشکلات رفتاری کودکان، بدون توجه به افراد تأثیرگذار بر کودک در خانواده، به‌ویژه والدین، ممکن نیست. هدف پژوهش، شناسایی میزان اثربخشی آموزه‌های دینیِ مربوط به روابط زوجین بر کاهش مشکلات رفتاری فرزندان است. روش پژوهش، آزمایشی از نوع پیش‌تست و پس‌تست با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش را همه دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه دوره اول شهر قم و والدین آنها تشکیل داده‌اند که از طریق نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند. دختران شرکت‌کننده در این پژوهش به پرسش‌نامه آخنباخ پاسخ دادند. پس از روشن شدن گروه آزمایش و گواه، بسته آموزشی محقق‌ساخته به والدین گروه آزمایش آموزش داده شد و پس‌آزمون انجام گرفت. داده‌های به‌دست‌آمده از طریق روش‌های آمار توصیفی، خلاصه، و برای پاسخ به پرسش‌های پژوهش از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که آموزش آموزه‌های دینیِ مربوط به روابط زوجین، در کاهش مشکلات کلی رفتاری فرزندان و مشکلات برونی‌سازی‌شده تأثیر داشته است؛ اما درباره مشکلات درونی‌سازی‌شده فرضیه به اثبات نرسید. همچنین نتایج نشان داد متغیرهای جمعیت‌شناختی هیچ تأثیری بر مشکلات رفتاری فرزندان نداشته است. درنتیجه این بسته آموزشی با مداخله و ایجاد تغییر در اصول اولیه ارتباط، ویژگی‌های شخصیتی و روش‌های مدیریت تعارض توانسته است در فرایند ارتباط بین زوجین و ارتباط میان والدین و فرزندان تغییرات مثبتی به‌وجود آورد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Islamic Teachings about the Relationship between Spouses on Reducing Children's Behavioral Problems

نویسندگان [English]

  • Mahdi Jafari 1
  • Mohammadreza Ahmadi 2
  • Reza Mahkam 3
1 Master of Guidance and Counseling, Institute of Higher Education, Ethics and Education, Qom, Iran
2 Assistant Professor, Imam Khomeini Educational and Research Institute, Qom, Iran
3 Assistant Professor of Imam Khomeini Educational and Research Institute, Qom, Iran
چکیده [English]

Children are initially influenced by the family and the factors affecting it. Therefore, it is not possible to face children's behavioral problems without considering the influential members of the family, especially parents. The aim of this study is to identify the effectiveness of religious teachings about the relationship between spouses on reducing children's behavioral problems.
The research method is experimental, and the (control group, pretest and posttest) model is used. The statistical population of this study consists of all Qom's first grade of secondary school students and their parents who were selected through stratified random sampling. The Girls participating in this study responded to the Achenbach questionnaire. After organizing the experimental and control group, the researcher-developed educational package was taught to the experimental group’s parents and then the post-test was administered.
The obtained data through descriptive statistics were summarized. For answering the research questions, analysis of covariance was used. The results show that teaching of religious doctrines concerning spouses' relationships reduces children's general behavioral problems and their externalized issues. But the hypothesis was not proven regarding the internalized problems. The results also showed that demographic variables had no effect on children's behavioral problems.
Therefore, through intervening and changing the fundamentals of communication, personality traits and methods of conflict management, this educational package has been able to improve the process of relationship between spouses, and the relationship between parents and children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • religious teachings
  • relations between spouses
  • children's behavioral problems